Do prawidłowego funkcjonowania przedsiębiorstwa często niezbędne są środki trwałe, takie jak maszyny, pojazdy czy sprzęt. Ich zakup generuje wydatki, ale z drugiej strony dzięki amortyzacji można zmniejszyć zobowiązania podatkowe. Czym jednak właściwie jest amortyzacja? Jak z niej skorzystać? Jak wpływa na zdolność kredytową? Sprawdź.

Czym jest amortyzacja i w jakim celu jest stosowana?

Amortyzacja to sposób rozliczania kosztów zużycia majątku firmy. Każdy środek trwały – komputer, samochód, maszyna produkcyjna czy budynek – z czasem traci na wartości. Amortyzacja pozwala rozłożyć w czasie ten spadek wartości poprzez systematyczne odpisy.

Zamiast jednorazowo ujmować koszt zakupu, przedsiębiorca co miesiąc lub co kwartał dokonuje odpisu amortyzacyjnego, który pomniejsza dochód do opodatkowania. W efekcie:

• wydatki inwestycyjne rozkładają się na kilka lat,
• łatwiej zachować płynność finansową,
• księgi rachunkowe dokładniej odzwierciedlają realną wartość majątku firmy.

Jeśli na przykład kupujesz samochód firmowy za 100 000 zł, zamiast wrzucać całą kwotę w koszty jednorazowo, dokonujesz odpisów np. po 20 000 zł rocznie przez 5 lat. Dzięki temu Twoje wyniki finansowe pozostają stabilne, a Ty możesz lepiej kontrolować budżet.

Najważniejsze zasady dokonywania odpisów amortyzacyjnych

Każdy przedsiębiorca, który ma środki trwałe, może korzystać z odpisów amortyzacyjnych według zasad określonych w art. 32 ustawy o rachunkowości[1]. Może wybrać jedną z kilku metod amortyzacji, w tym:

• liniową – ta sama kwota odpisu w każdym okresie;
• degresywną – większe odpisy na początku, mniejsze z czasem (zgodnie z założeniem, że przydatność ekonomiczna środka trwałego maleje w miarę jego użytkowania);
• sezonową– stosowaną wyłącznie w miesiącach wykorzystania środka trwałego w danym roku;
• jednorazową – dostępną dla niektórych środków trwałych.

Każda metoda ma swoje atuty, a dobiera się je w zależności od okoliczności. Liniowa jest przewidywalna, degresywna przydatna, gdy sprzęt szybko traci na wartości, a jednorazowa – gdy zależy Ci na szybkim ujęciu kosztów.

Stawki amortyzacji określa załącznik nr 1 do ustawy o podatku dochodowym[2]. Przykładowo, dla budynków niemieszkalnych i lokali stawka wynosi 2,5% rocznie, dla samochodów osobowych 20%, a dla komputerów 30%. Niektóre środki można amortyzować według indywidualnych stawek – jeśli są np. używane lub ulepszone.

Tych błędów się wystrzegaj

Odpisy amortyzacyjne to obszar, w którym nietrudno o pomyłkę. Do najczęstszych błędów należą:

• brak dokumentacji zakupu – bez faktury lub umowy nie ma prawa do amortyzacji;
• nieprawidłowa wartość początkowa – uwzględnij nie tylko cenę zakupu, ale też koszty transportu, montażu czy ubezpieczenia;
• błędna klasyfikacja środka trwałego – co skutkuje zastosowaniem niewłaściwej stawki;
• zbyt szybkie rozpoczęcie amortyzacji – odpisy można zacząć dopiero po przyjęciu środka trwałego do używania.

Drobne błędy potrafią zniekształcić obraz finansów firmy, co może mieć dalsze konsekwencje – zwłaszcza przy staraniu się o kredyt czy leasing. W razie ich wystąpienia należy jak najszybciej dokonać korekty – zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych

Jak amortyzacja wpływa na zdolność kredytową?

Odpisy amortyzacyjne wpływają na wyniki finansowe firmy – zmniejszają dochód, ale nie są realnym wydatkiem gotówkowym. Jednocześnie zmniejszają zobowiązania podatkowe. Dlatego banki, analizując zdolność kredytową, biorą to pod uwagę.

W praktyce amortyzacja obniża zysk, ale nie zmniejsza przepływów pieniężnych. W związku z tym:

• przy ocenie zdolności kredytowej analitycy bankowi często dodają amortyzację z powrotem do wyniku netto;
• dobrze prowadzona ewidencja amortyzacji poprawia przejrzystość finansową, co działa na korzyść kredytobiorcy.

Dzięki temu amortyzacja może zwiększać zdolność kredytową firmy. Aby upewnić się, że bank weźmie ją pod uwagę, można dołączyć do wniosku kredytowego dokumenty dotyczące zakupu środków trwałych i amortyzacji.

Przed złożeniem wniosku o kredyt firmowy warto sprawdzić Raport BIK Moja Firma, żeby zobaczyć, jakie dane na temat kredytów firmowych są w BIK – dodajmy coś w tym stylu.

[1] https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/rachunkowosc-16796295/art-32

[2] https://orka.sejm.gov.pl/proc4.nsf/pdf/A3FA0B4F3B6CBBC8C12570C700305D6A/$File/415_p_zal.pdf

Na zlecenie Biura Informacji Kredytowej