Konkurs „Polski Cement w Architekturze” rozstrzygnięty

Projekt Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie, autorstwa pracowni Nizio Design International, zwyciężył w XXIX edycji konkursu „Polski Cement w Architekturze”.

Reklama

Słownik meblarski. Materiałoznawstwo nie tylko dla profesjonalistów. Banner reklamowy śródtekstowy 750x200 px.

Realizację doceniono za głęboką konsekwencję formalną i potraktowanie betonu w kontekście metafory pamięci zbiorowej. Konkurs „Polski Cement w Architekturze” jest organizowany od 1997 r. przez Stowarzyszenie Producentów Cementu oraz Stowarzyszenie Architektów Polskich. Od lat pozostaje najważniejszym wydarzeniem w kraju poświęconym ocenie realizacji w architekturze betonowej. Każdorazowo łączy technologiczne i formalne wymagania inwestorów z zastanym kontekstem kulturowym i społecznym zgłaszanych projektów.

W tegorocznej edycji oceniano pięćdziesiąt projektów, z których do finału zakwalifikowało się dziewiętnaście realizacji. Rozstrzygnięcie konkursu ogłoszono 12 grudnia 2025 roku podczas uroczystej Gali w siedzibie SARP w Warszawie.

Mauzoleum w Michniowie z nagrodą w konkursie „Polski Cement w Architekturze”

Nagrodzone Mauzoleum w Michniowie wymagało od architektów dużej odpowiedzialności intelektualnej i świadomości, że każda decyzja projektowa staje się nośnikiem sensu, wykraczającego daleko poza porządek estetyczny. Projekt powstawał z przekonania, że architektura pamięci powinna w tym przypadku operować językiem elementarnym, opartym na czasie, materii i ciszy.

Reklama

Banne 300x250 px Furniture Romania ZHali Imre

Zastosowany w Michniowie beton nie pełni więc funkcji neutralnej ani dekoracyjnej. Jest materiałem znaczącym, który poprzez swoją jednorodność i trwałość staje się ważnym dowodem pamięci zbiorowej. Pamięci obciążonej historią, odpornej na erozję czasu, a zarazem podlegającej naturalnym procesom starzenia. Monolityczna forma obiektu, z pięcioma zamkniętymi i sześcioma otwartymi segmentami, poprzecinanymi pęknięciami, została zaprojektowana jako spójna całość. Autor koncepcji, Mirosław Nizio, stworzył architektoniczny zapis doświadczeń, w których życie i śmierć nie występują jako przeciwieństwa, ale jako nierozdzielne elementy historii miejsca.

Dlaczego nagrodzono mauzoleum projektu Nizio Design International?

Monolityczna bryła, pozbawiona tradycyjnych warstw, jawi się jako symbol niepodzielnej całości doświadczenia – życia i śmierci, budowania i niszczenia. Faktura betonu, odciskająca pamięć drewna, jest świadomym gestem: przywołaniem utraconej codzienności, której ślady trwają w materii, tak jak wspomnienia trwają w ludzkiej świadomości. Patyna, która z czasem pokrywa powierzchnie, jest świadkiem czasu i przypomnieniem o przemijaniu. Beton w Michniowie nie jest neutralnym materiałem. Staje się metaforą pamięci zbiorowej, ciężarem historii, ale i fundamentem przyszłości. Jego surowość jest prawdą, monumentalność – godnością, a trwałość – obietnicą, że pamięć o tragedii nie zostanie zatarta. Architektura z betonu może być nie tylko konstrukcją, lecz także traktatem zapisanym w materii – czytamy w uzasadnieniu jury.

Nagroda dla Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie to nie tylko uznanie dla oryginalnej koncepcji Nizio Design International. To także potwierdzenie, że architektura betonowa może być medium etycznych refleksji. Beton w tym projekcie przestaje być jedynie tworzywem konstrukcyjnym. Staje się świadectwem historii i naszej odpowiedzialności wobec przyszłych pokoleń.

Oceny prac konkursowych dokonał Sąd Konkursowy w składzie przewodniczącego Marka Chrobaka, przedstawicielki Rady Prezesów SARP Katarzyny Wiosny-Osóbki, laureata poprzedniej edycji Pawła Wolanina, członka Kolegium Sędziów SARP Marcina Bratanca, oraz przedstawiciela Stowarzyszenia Producentów Cementu, Zbigniewa Pilcha. Realizację wykonała firma ANNA-BUD.